Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’ta meydana gelen, 11 ili etkileyen yıkıcı zelzelelerin akabinde Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ), Düzce Üniversitesi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi ve Giresun Üniversitesi’nden ilim insanları bir ortaya gelerek zelzele bölgelerinde alan araştırması yaptı.
Araştırma sonrası 7.7 ve 7.6 büyüklüklerindeki bu zelzele çiftinin artçılarını, alan müşahedelerini, yapısal hasarlarını ve ileriye dönük teklifleri içeren kıymetlendirme raporu hazırlandı.
Raporda, zelzelelerin yıktığı vilayetlerdeki alan çalışmalarında, 1992’den itibaren Türkiye’de meydana gelen yıkıcı zelzeleler sonrasında tespit edilen Bina hasar tipleri ve oluşum düzeneklerinin neredeyse birebir olduğu ortaya konuldu. Raporda şu sözler yer aldı:
*Betonarme binalarda meydana gelen hasarların esas nedenleri olarak yetersiz beton kalitesi, nervürsüz (düz) donatı kullanılması, Müsait olmayan tabanlarda inşaatların yapılması, taşıyıcı sistemin asmolen döşeme olarak projelendirilmesi, ağır konsol çıkmalar ve binaların alt katlarındaki kat yüksekliği Çok mağazalar/dükkanlar belirlenmiştir.
*Yığma binalarda oluşan hasarların esas nedenleri olarak bağlayıcı ve yığma ünitelerin yetersiz materyal özellikleri, hatıl ve lento eksikliğinden kaynaklı zayıf taşıyıcı duvarlar ve Müsait olmayan irtibat ayrıntıları belirlenmiştir.
*Betonarme ve yığma yapılarda Üzücü personellik ve uygulama ayrıntılarının eksikliği, hasarların gelişimi ve ilerlemesine neden olmuştur.
KONTROL MEKANİZMASI
Depremde yıkılan yapıların Çok olmasının Denetim sisteminin yeteri kadar işlememesinden kaynaklı olduğu belirtilirken; raporda şunlar da kaydedildi:
*Deprem sonrasında Aka bir kısmı hasar gören, geçmişi günümüze bağlayan tarihi eserlerimizde Müsait biçimde onarım çalışmalarının gerçekleştirilmediği tespit edilmiştir.
*Özellikle ilgili konseylerde, hazırlanan projelerin uygunluğunun değerlendirilmesinde inşaat mühendislerinin yer almaması ve Denetim düzeneğinin yeteri kadar işletilememesi hasarın en Aka nedenleri olarak ortaya çıkmıştır.
*Ülkemizin rastgele bir bölgesinde, rastgele bir vakitte, can ve mal kaybına neden olabilecek büyüklükte sarsıntıların meydana gelmesi olası ve kaçınılmazdır. Bu nedenle, zelzeleye güçlü Bina tasarımı kapsamında hem yeni inşa edilecek binaların Müsait projelendirilmesi, hem de var binalarımızın sarsıntıya Amade hale getirilmesi ivedilikle gereklidir.
*Bu gayeyle mühendis takımımızın eğitimlerine Daimi olarak devam etmesi, halkımızın bilinçlendirilmesi ve Bina sıhhati izleme sistemleri, sismik izolatörler, lifli polimer kompozit kumaşlar, 3D yazıcılar, hafif çelik, ahşap üzere yeni imal teknolojilerinin ülkemizde yaygın kullanılmasının desteklenmesi epey kıymetlidir. (DHA)
Yorum Yok