Geçen Yıl yaşanan kuraklığın hala devam ettiğini belirten Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Siyasetleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Heyeti Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, hububat rekoltesinin Olumsuz etkileneceği ikazında bulundu.
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Siyasetleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Konseyi Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, geçen Yıl yaşanan kuraklığın hala devam ettiğini belirterek, sonbaharda yaşanan kuraklık nedeniyle hububat ekiminde Problem yaşanabileceği uyarısı yaptı.
Türkiye’nin kuraklık datalarını yorumlayan Türkeş, geçmişteki kuraklıkların en etkilisinin 2007 ve 2008’de yaşandığını, bunun eserlerde Önemli bir rekolte kaybına yol açtığını anımsattı.
“Yağışların az olması, sıcaklıkların yüksek olması, buna bağlı olarak buharlaşmayla tetiklenen ve tesirli olan uzun müddetli kuraklıklar, yani ziraî ve hidrolojik kuraklıklar yaşand” diyen Türkeş, “Pek Fazla çalışma bize gösteriyor ki, iklim değişikliğinin tesiriyle gelecekte kuraklıkların şiddeti, sıklığı artacak. Artık her yaz, Fazla daha yüksek sıcak hava dalgalarının sayısının, mühletinin, şiddetinin geçmişten daha Güçlü olabileceğini söylemek mümkün” diye konuştu.
BUĞDAYDA TESİRLİ OLDU
Türkiye’de bu yılın rahat geçtiğini lakin 2021’de genel olarak tahıllarda, Özellikle buğdayda rekolte kayıplarına neden olan kuraklıklar yaşandığını vurgulayan Türkeş, Meteoroloji genel Müdürlüğünün standartlaştırılmış yağış indisi (SPI) haritalarını kaynak göstererek, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bu haritalarda nihayet 3 aylık yağış tahliline baktığımızda şark Anadolu’nun bir kısmında meteorolojik kuraklık tesirli.
6 aylık tahlile baktığımızda Akdeniz yağış rejiminin hâkim olduğu Ege, Akdeniz kıyıları, dahil Anadolu’nun bir kısmı, Konya Havzası’nın bir kısmı ile şark Anadolu’nun Kıymetli bir kısmında şiddetli; şark Akdeniz ile şark Anadolu’nun batısında Fazla şiddetli ve çok kuraklıklar tanımlanmış durumda.
Bir Öbür deyişle 2019 sonunda başlayan, 2020’de Türkiye’nin bir kısmında, 2021’de dahil Anadolu, şark Anadolu ile Akdeniz’de tesirli olan kuraklık, 2 yıllık hesaplamalarda Türkiye’nin kuzeyi ve batı Karadeniz kısmı dışında ülkemizin Aka bir kısmında hala devam ediyor.”
KURAKLIK NASIL OLUŞUR?
Türkeş, kuraklığın, yağış meblağının olağan seviyenin altında kalmasıyla ortaya çıkan, arazi kaynakları üretim sistemlerini Olumsuz biçimde etkileyen, Önemli hidrolojik dengesizliklere yol açan ve genel olarak şiddet ya da büyüklük, sıklık ile mühlet ve coğrafik yayılış bileşenleriyle ele alınan üç boyutlu bir tabiat olayı olduğunu söyledi.
Kuraklık tipleriyle ilgili bilgi veren Türkeş, şu bilgileri paylaştı:
“Meteorolojik kuraklık, yağış toplamlarının muhakkak bir Vakit periyodunun uzun periyodik ortalamalarından, ortancasından ya da normalinden sapma olarak tanımlanır ve bu tanımlama çoklukla bölgeseldir.
Tarımsal kuraklık, bitki kök zonundaki toprak neminin ya da yarayışlı suyun, bitkinin büyüyüp gelişmesi için kâfi olmadığı durum formunda tanımlanabilir.
Özellikle büyüme devri boyunca, bitkinin suya en hassas olduğu periyotta toprakta kâfi nemin olmadığı şartta ziraî kuraklık oluşur.
Hidrolojik kuraklık ise uzun müddetli yağış eksikliği sonucunda ortaya çıkan, yüzey ve yeraltı su varlığındaki azalma olarak isimlendirilir. Sosyoekonomik kuraklık ise meteorolojik, ziraî ve hidrolojik kuraklıkların şiddeti ve mühleti arttıkça, sonuçlarının neden olduğu durumdur.”
‘TÜRKİYE’DEKİ ZİRAÎ VE HİDROLOJİK KURAKLIK’
2 yıllık yağış tahlillerine bakıldığında Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin şiddetli kuraklıkla karşı karşıya olduğunu kaydeden Türkeş, iklim değişikliğinin uzun vadeli ortalamalara nazaran yalnızca çok yağışlara yol açmadığını, şiddetli, Fazla şiddetli ya da harikulâde şiddetli kuraklıklara da neden olduğunu Anlatım etti.
Türkeş, “Türkiye’de yağış rejimi, dünyanın birçok bölgesinde olduğu üzere değişiyor. Bir yandan kuraklıkları, öbür yandan da sıcaklıkların şiddetlenmesiyle kuraklıkların Fazla daha tesirli olmasına yol açan buharlaşma ve nem artışını yaşıyoruz” diye konuştu.
Türkeş, yalnızca yağışı değil, buharlaşma datalarını de içeren Standartlaştırılmış Yağış Buharlaşma İndisi (SPEI) tahlillerine bakıldığında batı Karadeniz ile Türkiye’nin şimal kısımları dışında, batı Anadolu, dahil Anadolu ve Akdeniz’in Aka bir kısmı, Toroslar, dahil Anadolu’nun güneyi, şark Anadolu’nun bir kısmının Güçlü ve şiddetli kuraklık yaşadığına dikkati çekti.
Kuraklığın Avrupa’da, apansızın ve yüksek sıcaklıklarla yaşandığı için Fazla gündem olduğuna lakin Türkiye’de uzun vadeli tahlillere bakıldığında ziraî ve hidrolojik kuraklık yaşandığının altını çizen Türkeş, şöyle devam etti:
‘2021’DEKİ KURAKLIK BİTMEDİ’
“Aslında 2021’de yaşanan kuraklık bizde bitmiş değil. Hava olaylarıyla, kısa periyodik yağışlı periyotlarla bunu karıştırabiliyoruz.
Kuraklık hem bugün, hem de gelecekte Türkiye’nin iklim değişikliği ve şiddetli hava olayları açısından en Kıymetli gündem unsurlarından biri olacak.
Yaptığımız çalışmalarda gelecekte Orta ve şark Karadeniz ile Kuzeydoğu Anadolu kısmı dışında kuraklıkların sıklığının ve şiddetinin artacağını bekliyoruz. Kuraklık bizim için Kıymetli ve Önemli bir tehlike, bunu hayatın bütün alanlarında bütün dallarda dikkate almak zorundayız.”
‘REKOLTEYE TESİRİ OLABİLİR’
Türkiye’nin bu sonbahara da kurak girdiğine vurgu yapan Türkeş, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Tıpkı 2019 ve 2020’de olduğu üzere sıcak ve kurak sonbaharın içindeyiz. Umarım önümüzdeki günlerde bir yağış olur.
Sıcaklıkların yüksek olması nedeniyle buharlaşmayla topraktaki nem kaybı da yüksek. Kasımda hububat ekiminde Problem yaşanabilir. Bunun rekolteye de Olumsuz tesiri olabilir.
Önümüzdeki günlerde Orta ve şark Karadeniz Kenar jenerasyonu ile Kuzeydoğu Anadolu kısmı dışında Türkiye’de yaşadığımız görece sıcak ve Fazla kurak şartları giderebilecek bir hava olayı yok.” (AA)
Yorum Yok