Son iki yılda rekor enflasyon düzeylerinin görüldüğü ve TL’nin yaklaşık yüzde 60 değer kaybettiği Türkiye’nin uygulanan iktisat siyasetlerden arta kalan hasardan toparlanmasının Vakit alması beklenirken, iktidarı kim alırsa alsın 2023’ün kayıp bir Yıl olma mümkünlüğü yüksek görünüyor.
TCMB’nin nema kararlarında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın İslami kuralları Temel aldığı ideolojik yaklaşıma nazaran formlandığı sürecin sona ermesi gerektiği ve ideolojik yaklaşım yerine iktisadın gerçeklerinin dikkate alınmasının Mecbur olduğu, muhalefet ve birtakım ekonomistler tarafından uzun müddettir vurgulanıyor.
Erdoğan’ın memleketler arası kabul gören iktisat eski bakanı Mehmet Şimşek’ten yardım istediğini açıklaması, her ne kadar nasıl bir vazifede olacağı ya da Şimşek’in neyi planladığı netleşmese de, iktisatta uygulanan siyasetlerden iktidarın şad olmadığının işareti olarak yorumlanmıştı.
Erdoğan, seçim öncesinde partisinin iktisat siyasetleri konusunda Şimşek uyumunda çalışma yürüttüğünü Nisan ayında Anlatım etmişti.
Muhalefeti temsil eden millet İttifakı’nın seçimleri kazanması halinde iktisat grubunun kimlerden oluşacağı netleşmese de şu anki siyasetler yerine ortodoks görüşlerin benimseneceği konusunda herkes hemfikir.
Millet İttifakı içinde yere Meydan iktisat eski bakanlarından Ali Babacan’ın Sözcü TV’de yaptığı açıklamadaki, “Temel amacımız, enflasyon ile çaba. Burada öncü kuruluşumuz Merkez Bankası ancak maliye siyasetiyle ve bankacılık politikasıyla… o eforla uyumlu çalışmamız lazım. En kısa vakitte (enflasyonun) Biricik haneye inmesi Temel hedefimiz” biçimindeki sözü Merkez Bankası’na eski yetkilerini tekrar alacağına işaret ediyor.
Erdoğan’ın yükselen enflasyon karşısında Aka çaplı nema indirimleri de iç olmak üzere alışılmışın dışındaki siyaset yaklaşımı sonucunda, iktisat ve piyasalar Aka ölçüde devlet denetimine bırakıldı. Bu siyasetlerin başlamasıyla Bir arada nihayet beş yılda Fazla sayıda yabancı yatırımcı Türkiye piyasalarından çıktı.
“Ortada ekonomik enkaza ek olarak toplumsal ve siyasal bir yıkıntı da var” diyen ekonomist Mahfi Eğilmez, blogunda 5 Mayıs’ta yayımladığı yazıda gelir tarafında hiçbir düşüş olmasa bile bütçe açığının 1,5 trilyon liraya çıkabileceğini, faizin enflasyona nazaran düşük tutulmaya devam edilmesi halinde baz tesiriyle düşmeye başlamış olan enflasyonun tekrar artışa geçerek yılı yüzde 50 dolayında tamamlayabileceğini söyledi.
“Siyasal iktidar, Çeşitli ataklarla bu feci enkazı seçime kadar gizlemeyi başardı. Pek Fazla şahıs durumun yeterli olduğunu sanıyor” diyen Eğilmez makalesinde şu değerlendirmeyi yaptı:
“Eğer iktidar el değiştirirse yeni gelenler bu feci tabloyu devralacak. Ve Şayet bu durumu halka anlatmayı başaramazlarsa enkazı onların yarattığı sanılacak. Şayet iktidar değişmezse, tarihimizde birinci Sefer bir siyasal iktidar kendi kendisine Aka bir yıkıntı devretmiş olacak.”
İKTİDAR VE MUHALEFET KAYNAKLARI: 2023 KAYIP YIL
Millet İttifakı’ndan Reuters’a İzah yapan üst seviye bir yetkili, CHP ve Düzgün Parti’nin iktisada liderlik edeceğini belirterek, “Bürokraside de Fazla Önemli bir çalışma yapılması gerekiyor. Şu anda o biraz beklemede. Lakin 2023 kayıp bir Yıl olacak o aşikâr oldu. Erdoğan elindeki bütün devlet imkanlarını kullanıyor. doğal olarak biz de yapabileceklerimizi söylüyoruz” dedi.
Kılıçdaroğlu’nun iktisat idaresinin oluşumuyla ilgili birinci elden ilgilendiğini söyleyen birebir kaynak, “Ama 2024 kaybedilecek bir Yıl değil. Bir program üzerinde çalışılıyor. İki Yıl üst üste yüzde 5, sonraki Yıl biraz daha üstünde büyüme sağlayacak bir program üzerinde duruyoruz. Yabancı yatırımcılarla Fazla Önemli görüşmeler yapılıyor. çok Önemli bir kaynak sağlayacak görüşmeler yapıldı. Avrupa, Uzakdoğu, Asya her yerle temas halindeyiz” dedi.
Millet ittifakı’ndan bir Öbür yetkili de, “Kesin olan bir şey varsa yıkıntı devralıyoruz. Dünya ile uyumlu bir iktisat siyaseti olacak. Ortodoks siyasetlere dönülecek. Ucube var siyasetler anında terk edilecek zati. Evet bu Yıl iktisatta fakat hasarı görüp kimi tedbirler alınabilir. Fakat enflasyon ve büyüme öncelikli amaçlar ortasında elbette. İktisadın düzelmeye başlaması fakat 2024’ün başını bulur” dedi ve ekledi:
“Bu yıla hasar tamir yılı olarak bakıyoruz. Vakte gereksinim var, sihirli sopa yok.”
Citi geçen ay yayımladığı bir raporda iktisatta alışılagelmiş siyasetlere dönüşün 250 baz puan CDS düşüşü ve 12 ayda 45 ila 50 milyar dolar yabancı kapital girişi manasına gelebileceğini belirtti.
AKP’li bir yetkili de güç bir seçim devri olduğunu belirterek, “İki taraf da doğal olarak iktisat alanında gücünü artırmaya çalışıyor. Bütçenin durumu kusursuz değil, kabul ediyorum. Seçim yılları esasen güç olur. Evet bu Yıl kayıp Yıl üzere olur” dedi.
Cumhur İttifakı olarak yeni periyodun başlamasını ümit ettiğini söyleyen birebir yetkili, “Şimşek’in geleceğine inanıyorum. Takviye verecektir. Bundan zerre kuşkum yok. Esasen Şimşek gelirse Fazla Önemli bir döviz girişi olacağına yüzde 100 inanıyorum” dedi ve ekledi:
“2024’e daha kuvvetli bir iktisatla gireceğimize eminim. Enflasyon iç Tüm ekonomik göstergeler değişik olacak.”
“HIZLI FAİZ ARTIRIMI”
İyi Parti’nin iktisat siyasetlerinden Mesul Bilge Yılmaz, kazanmaları durumunda Merkez Bankası’nın bütün Nakit siyaseti konseyi iç üst seviye yöneticilerinin değişeceğini belirterek, üç aylık enflasyon amaçlı bir program geçeceklerini ve süratli bir nema artırımı yapacaklarını Anlatım etti.
Yılmaz iktisat grubuna kimin liderlik yapacağı ve nasıl bir siyaset uygulanacağı konusunda Fazla net olunması gerektiğini belirterek, “Belirsizlik içinde olamayız” dedi.
Yabancı yatırımcılar nihayet yıllarda hayli azalttıkları, hatta TL cinsi tahvil piyasasında neredeyse sıfırladıkları Türkiye konumlarını artırmak için seçim öncesi yeterli bir fırsat olabilir kanısıyla geçen aylarda Türkiye ziyaretleri gerçekleştirdi.
Seçim sonrası uygulanan siyasetlerde bir değişim olacağına inancın giderek artmasıyla milletlerarası yatırımcılar Türkiye’ye birleşme ve satın alma başta olmak üzere yatırıma da hazırlanıyorlar. (REUTERS)
Yorum Yok