Türkiye Ulusal Risk Kalkanı çalışma kümelerinde yer Meydan Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) İnşaat Mühendisliği Kısmı Bina Anabilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık, Kahramanmaraş ve etrafında Aka yıkıma neden olan zelzeleler sonrasında üniversiteden 15 Benlik uzman grupla bölgede incelemelerde bulundu.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının görevlendirmesiyle Gaziantep, Kahramanmaraş ve Hatayda 10 bine yakın binayı inceleyip hasar tespit raporu tutan uzmanlar, Cumhuriyet Başsavcılığının soruşturması için bölgedeki yapılardan karot örnekleri de topladı.
DAYANIKLILIK TESTİNİ GEÇEMEDİ
Üniversitenin Bina Sıhhati İzleme Laboratuvarında 300’e yakın numunede deneyler yapan ilim insanları, beton basınç dayanımının, yönetmelikte Koşul koşulan bedellerin yarısından az olduğunu ortaya koydu. Karotların, laboratuvar incelemesinde zelzele dayanıklılık testini geçemediği saptanırken, beton basınç dayanımı ise 10 Megapascal’ın altında ölçüldü.
ÇIKAN KIYMETLER 10’UN ALTINDA
Deprem bölgesinden karot örneği toplayıp incelediklerini söyleyen Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık, şunları söyledi:
*Cumhuriyet Başsavcılığının yürüttüğü bir soruşturma var. Şayet içerisinde hayatını kaybeden bir insanımızın olduğu bir yapı varsa, Cumhuriyet Başsavcılığı otomatik olarak burada bir dava belgesi açıyor.
*Bu evrakta, binanın projesi olup olmadığına, projenin ilgili yıldaki yönetmeliğe nazaran düzgün yapılıp yapılmadığına, beton ve donatı bedellerinin ne durumda olduğuna bakıyor, yer projesi Mevcut mı, rastgele biri bunu Denetim etmiş mi üzere birçok parametreyi alıp bu işin sorumlularını ortaya çıkarmaya çalışıyoruz.
* Buradaki en Kıymetli parametrelerden bir tanesi de beton kalitesi. 2018 Türkiye yapı Yönetmeliğinde yani şu Lahza yeni yapılacak bir yapı için 25 Megapascal kıymetinde bir beton basınç dayanımı isteniyor. Elimizde 300’den Çok evrak var. Yıkılan bu binaların muhakkak bir kısmının deneyleri bitti. Çıkan kıymetler maalesef 10 Megapascal’ın altında. Bu da şu Lahza yıkımların anne nedenlerinden bir adedinin beton kalitesinin düşük olduğu manasına geliyor.
KTÜ İnşaat Mühendisliği Kısmı Bina Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Can Altunışık
2000 YILI ÖNCESİ YAPILAN BİNALAR TEHDİT
Bölgede Örnek aldıkları yapılardaki bedellerin, Van zelzelesinden sonra binalardan aldıkları örneklerin kıymetinden de düşük olduğunu anlatan Altunışık, şöyle konuştu:
*Bir betonu elinize alıp, sıkıp kırmaya çalışıyorsunuz. Şayet beton yeterliyse kıramazsınız ancak beton güzel değilse Çabucak kırabilirsiniz. İşte bu, betonun dayanımı manasına geliyor.
*Bizim Van zelzelesinden sonra yaptığımız incelemelerde oradaki bedeller 10 ile 11 Megapascal civarındaydı. Buradaki kıymetlerimiz de 10’un altında, 9 civarlarında. Yalnız bu, yalnızca Van’a, bu bölgeye, Gaziantep’e, Maraş’a ilişkin değil. Türkiye’nin karot ortalaması, beton dayanım ortalaması 8 ile 12 Megapascal ortasında değişiyor. Bu da Özellikle 2000 yılından evvelki binaların bir tehdit haline geldiğini gösteriyor. Bunların acil olarak kentsel dönüşüme girmesi manasına geliyor.
*Şu anne kadar 400’e yakın evrak üniversitemizde ve bunun yaklaşık yarısından fazlası deneylere tabi tutulmuş durumda.” (DHA)
Yorum Yok