Prof. Dr. Naci Görür, Meclis Araştırma Komisyonu’na sunum yaptı
Bilim Akademisi Üyesi, Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür, Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların araştırılması için kurulan Meclis Araştırma Komisyonu’na görüşlerini paylaştı. Prof. Dr. Görür, “Eğer İstanbul’da beklenen zelzele olursa; İstanbul’daki Amel dünyasının sarsıntıya olan bu hazırlıksızlığı nedeniyle Marmara’daki iktisat çarkları durur. Marmara’daki iktisadın çarklarının durması demek; Türkiye’nin ekonomik manada diz üstü çökmesi demek” dedi.
Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların araştırılması için kurulan Meclis Araştırma Kurulu, Beyaz Parti Afyonkarahisar Milletvekili Veysel Eroğlu başkanlığında toplandı.
Komisyona, ilim Akademisi Üyesi, Yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür de çevrim içi olarak sunum yaptı. Prof. Dr. Görür, zelzelenin Türkiye’nin bir gerçeği olduğunu ve bugünkü zelzelelerin düzeneğinin 13 milyon sene Evvel oluştuğunu aktardı.
Depremin engellenemez bir afet olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Görür, zelzeleye dirençli yerleşim alanlarının oluşturulması gerektiğini söyledi. Prof. Dr. Görür, komitenin da bu husus üzerinde durması gerektiğini, bunun bir numaralı husus olduğunu belirtti.
‘BU BÖLGE ETKİN FAY ÇİZGİLERİYLE KAPLI’
Prof. Dr. Görür ayrıyeten Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan etkilenen vilayetlerdeki yine yapılanma faaliyetlerine yönelik ihtarlarda bulundu. Sarsıntıda hasar gören vilayetlerde, öbür vilayetlerden farklı bir yapılaşmaya gidilmesi gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Görür, “Antakya’dan Diyarbakır’a kadar olan Jenerasyon içerisinde gerçek dürüst yerleşime Müsait Meydan bulamazsınız. Yerleşime uygunluk fikrinden vazgeçmek lazım. Zira bu bölgenin tümü faal fay sınırlarıyla kaplı. Bu bölgeyi öbür bölgelerden farklı düşünmeniz lazım. Burayı tekrar inşa edecekseniz; Fazla Özel inşaat, mimari, müteahhitlik yolları kullanacaksınız. Burayı bir Lahza Evvel bitirelim derseniz; buraları zelzele dirençli hale getiremezsiniz. O bölgede de inşaat metrekaresi birebir olmaz. Öbür bölgede 10 bin liraysa burada 25-30 bin lirayı harcamayı da göz önüne almak lazım” dedi.
‘6 BİLEŞEN ZELZELEYE DİRENÇLİ OLMALI’
Bir kentin; yönetici, halk, altyapı, Bina stoku, Etraf ve ekosistem ile iktisat olmak üzere 6 bileşenden oluştuğunu söyleyen Prof. Dr. Görür, Evvel bu 6 bileşenin zelzeleye dirençli hale getirilmesi gerektiğini vurguladı.
Kentlerdeki yöneticilerin sarsıntıyla ilgili şuurunun ve afet idaresi ismine bilgi birikiminin, zelzeleye maruz kalmadığı sürece oluşamayabileceğini söyleyen Prof. Dr. Görür, “Halbuki kent, sarsıntılardan en Fazla etkilenecek topluluktur. Onun yöneticisinin herkesten Çok sarsıntıyla alakalı bilgi birikiminin olması gerekir. Onun için bu yöneticiler atanmadan Evvel Gerekli eğitimden geçirilmelidir. Bir kente yönetici olacaksan bu Temel zelzele bilgileri alman gerekir” dedi.
Yöneticilerin ‘mikro bölgeleme’ kılavuzlarına sahip olması gerektiğini aktaran Prof. Dr. Görür, “Bu ‘mikro bölgeleme’, bulunduğu kentin en Temel özellikleridir. Bunun, yöneticinin elinin altında olması gerekirken maalesef İstanbul dış bizim ülkemizde bu çalışmalar hakikat dürüst hiçbir yerde tam manasıyla var değildir. Kentin Tüm idaresi, bu mikro bölgelemenin süzgecinden geçmeli. kent idaresinde asıl işveren tabiatın kendisi olacaktır” diye konuştu.
‘HALKI EĞİTMEK ZORUNDAYIZ’
Bir kentin zelzele dirençli olmasının, halkın zelzele şuurlu olmasından geçtiğini belirten Prof. Dr. Görür, “Deprem kültürü olmayan halk, o kentin zelzele dirençli olmasına asla müsaade etmez. Ne yapar, yöneticileri yanlışsız olmayan işlere yönlendirir, proje dışı uygulamalar yapar. Bilhassa yöneticileri Bayındırlık affına zorlar ve onu da hünermiş üzere kullanır. Bu tavırdaki bir halkla siz bu kenti, zelzele kültürlü yapamazsınız. O yüzden halkı eğitmek zorundayız” dedi.
Prof. Dr. Görür, kentlerin inşasında altyapının kıymetine de dikkat çekerek, şöyle konuştu: “Bugünkü zelzele bölgesine bakın, ne durumdalar. Neden? Zira Aka ölçüde yanlış yapıldıkları için bu haldeler. doğal gaz şebekesi yangınlara neden oluyor, içme suyu şebekesi birçok yerde yok, kanalizasyon birbirine karışmış durumda. Bu, Değerli ölçüde kenti yaşanamaz hale getiriyor. Bu yüzden zelzele gelmeden Evvel kentin altyapısını elden geçirip, zelzele dirençli hale getirmeliyiz. önce kentin Bina stokunu incelersiniz; zelzele dirençli olmayan binaları belirler ve bunları ya yıkar ya da güçlendirirsiniz. Ya da bu işler baştan yapılmalı. Şayet Tüm kentlerimizde Bina yönetmeliklerine Müsait binalar yapılmış olsaydı, birtakım Yasa dışı işlere tevessül edilmemiş olsaydı; binalarımız zelzelede bu kadar Üzücü performans vermezdi.”
‘BU SİNSİ TEHLİKE İNSANLARIMIZI YOK EDER’
Çevre ve ekosistemin kenti oluşturan öteki bileşen olduğunu aktaran Prof. Dr. Görür, “Deprem, en Aka Etraf felaketi. İstanbul bölgesinde zelzele olduğunda 100 milyon tona varan moloz ortaya çıkıyor. Molozun içerisinde demir, evsel atıklar, kimyevi unsurlar ve asbest var. Şayet siz bir zelzele kentinde; zelzele olmadan Evvel çıkabilecek molozları evvelce hesaplayıp, bunları bertaraf edecek planları evvelden yapmazsanız; bunları getirir rastgele dökersiniz. Bu döküntünün içinde kanserojen hususlar toprağa yayılır ve yer altı suyunu kirletir ve bu da toprağınıza gelir. Zelzelenin 2 dakikada öldürdüğü binlerce insanın daha fazlasını bu sinsi tehlike, yok etmeye devam eder” diye konuştu.
‘DEPREM, çok BÜYÜK BİR EKONOMİK FELAKETTİR’
Bu 6 bileşenden iktisadın değerine ayrıyeten dikkat çeken Prof. Dr. Görür, “Deprem, Fazla Aka bir ekonomik felakettir. Gaziantep ve Kahramanmaraş’a bakın; o bölge iktisadın çarklarının döndüğü bir üretim bölgesiydi ancak bugün ekonomin çarkları durdu. Bu durumda o bölgeyi, 10-15 yılda eski durumuna getiremezsiniz. Orada iktisat bu duruma gelince o yöredeki insanların geçim durumu da ayrıyeten düşünülmesi gereken bir şeydir” dedi.
Olası İstanbul zelzelesinin de Türkiye iktisadını Önemli formda sarsacağını belirten Prof. Dr. Görür, “Eğer İstanbul’da beklenen zelzele olursa; İstanbul’daki Amel dünyasının zelzeleye olan bu hazırlıksızlığı nedeniyle Marmara’daki iktisat çarkları durur. Marmara’daki iktisadın çarklarının durması demek; Türkiye’nin ekonomik manada diz üstü çökmesi demek. Türkiye, diz üstü çökerse ekonomik ve siyasi bağımsızlığını kaybeder diye Fazla dert ediyorum” dedi.
‘TÜRKİYE’Yİ 20 YILDA DİRENÇLİ HALE GETİREBİLİRİZ’
Türkiye’de bir afet bakanlığı kurulması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Görür, “İklimi de göz arkası etmeyelim. İklim de bir afet olarak bizi vurmaya başlayacak. Görüyorsunuz; Bazen yerler kurak, Bazen yerlerde Birden yağışlarla seller oluyor. Bu durumda bizim yapacağımız, afet bakanlığı kurulduktan sonra o bakanlık aşikâr bir mühlet göz bebeğimiz olacak ve en Çok bütçe verilen bakanlık olacak. Yıllık yahut 5 yıllık planlar dahilinde zelzele nesillerindeki yerleşim alanlarından işe başlayacak. İstanbul’u 20 senede zelzele dirençli hale getiremedik lakin sizi temin ederim 20 Yıl içerisinde Tüm Türkiye’yi zelzele dirençli hale getirebiliriz” diye konuştu.
(DHA)
Yorum Yok