AFAD’ın sayılarına nazaran 10 vilayette yıkılan 18 bin 200 binanın yanı sıra, daha sonra yıkılma kararı verilen binaların milyonlarca metrekareyi bulacak enkazı, zelzele bölgesi için Aka bir sıhhat problemini da beraberinde getiriyor. Molozların insan sıhhati için nihayet derece tehlikeli olan asbest içerdiğini belirten uzmanlar, “Bu enkazın taşınması için Gerekli dikkatin gösterilmesi insanların sıhhatleri açısından nihayet derece değerli. Bu enkazlar Değerli ölçüde asbest içermektedir.
Bu asbestin solunmaması, taşınırken dökülmemesi ve taban suyuna karışmasının önlenmesi gerekirken, bütün zelzele bölgelerinde bu kurallara uyulmadı. Bu bağlamda hafriyat taşıyan araçların brandalarının tam muhafazalı olarak çekilmesi gerekirken, üstü Aleni bir halde taşıma yapıldı” formunda görüş bildiriyor.
“DEPOLAMA ALANLARINA DİKKAT EDİLMEDİ”
Uzmanlar, yıkıntı atıklarının Özellikle demirlerden arındırılarak depolama alanlarına taşınması gerektiğini belirtirken, kuralların Çabucak bütün vilayetlerde ihlal edildiğini, bunun da geleceğe yönelik Aka sıhhat problemlerinin ortaya çıkmasına yer hazırladığının altını çizdi ve şunları kaydetti:
Moloz depolama alanlarının, tarım alanları, sulak alanlar, çayır ve meralar, dere ve dere yatakları üzere üretim ve Etraf açısından kritik alanlarda seçilmemesi gerekiyor . Ayrıyeten, molozların demir ve öteki atıklar ayrıştırıldıktan sonra taşınması da, gerek Meydan kapsaması gerekse Geri dönüşüm açısından Fazla değerliydi. Lakin ne ayrışma, ne taşıma, ne de öteki kurallara uyulmadı.
“HATAY’I DERTLİ GÜNLER BEKLİYOR”
Depremden sonra İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin kurtarma ve öteki çalışmaları gerçekleştirdiği Hatay’da araştırmalar yapan Türkiye Ziraat Mühendisleri Odası Eski genel Lideri, CHP eski İstanbul Milletvekili ve şu anda CHP Parti Meclisi Üyesi olan Doç. Dr. Gökhan Günaydın, zelzele bölgesini bekleyen yıkıntı tehlikesini Hatay örneği ile şöyle açıkladı:
Hatay’da yapılan hasar tespit çalışmaları sonucunda 158 bin Müstakil üniteden 124 bininin yıkık, ağır hasarlı ve acil yıkılması gereken durumda olduğu belirlendi. Bu binaların ortaya çıkardığı moloz ölçüsü 15-18 milyon ton civarında. Bir TIR’ın yaklaşık 18 ton taşıyabileceği düşünüldüğünde 1 milyon hafriyat TIR’ının taşıması gereken yıkıntı demektir. Bunu öbür vilayetlerdeki enkazlarla değerlendirdiğinizde ortaya çıkan ölçü milyonlarca ton yıkıntı demektir.
DEPOLAMA ALANLARI TARAFLI SEÇİLİYOR
Sadece Hatay’da ortaya çıkan 18 milyon ton molozun süreksiz olarak toplanması için 4 kilometre kare bir alanda 2.5 metrekare yüksekliğinde bir Meydan gerektiğini kaydeden Günaydın, “Bu ise 400 futbol alanı büyüklüğünde bir alana tekabül etmektedir” saptamasında bulundu. Gökhan Günaydın, depolama alanlarının seçimine dikkat edilmesi gerekirken bunun yapılmadığını da kaydettiği açıklamasında şöyle dedi:
Depolama alanlarının, tarım alanları, sulak alanlar, çayır ve meralar dere ve dere yatakları üzere üretim ve Etraf açısından kritik alanlarda seçilmemesi gerekmektedir. Hatay’da var moloz Meydan seçimlerinin kent merkezine yakın tarım alanları üzerinde ve dere yataklarını tahrip eder nitelikte olduğu görülmektedir. Ayrıyeten, molozların demir ve diğer atıklar seçildikten sonra taşınması da gerek Meydan kapsaması, gerekse Geri dönüşüm açısından Fazla değerliyken bu yapılmadı.
KAHRAMANMARAŞ’TA yıkıntı DAĞI
6 şubat zelzelesinin merkezi ve en ağır hasarın yaşandığı kentlerden Kahramanmaraş’ta da durum Hatay’dan farklı değil. Kentteki enkazlardan kalan molozlar rastgele yerlere dökülürken, kentin Gaziantep Karayolu girişindeki Kahramanmaraş Hava Alanı yakılarında bir bölgede adeta yıkıntı dağı oluştu. Sanayi tesislerine de yakın bir bölgedeki bu merkeze Özellikle DSİ’nin araçları Daimi moloz taşıyor. Lakin, yüksek bir alanda olmasının yanı Dizi kentin neredeyse içinde olan bu alanda esen Yargıç rüzgarlar, içinde asbest ve öbür sıhhate ziyanlı unsurlar bulunan toz bulutlarını kente taşıyor.
Taşıma yapan araçlar brandasız olarak taşıma yapıyor. CHP genel reis Yardımcısı ve Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç yıkıntı atıklarının kurallara Müsait olarak taşınıp, depolanmamasıyla ilgili olarak, “Nereye buluyorlarsa oraya yıkıntı döküyorlar. Derelere, dere yataklarını yıkıntı atıklarıyla doldurdular” diye reaksiyon gösterdi.
ADIYAMAN’DA kent MERKEZİNE DÖKÜLÜYOR
7 şubat zelzelesinde adeta yerle bir olan ve ismi “Acıyaman” olarak anılmaya başlanan Adıyaman’da ise molozlar üstü Aleni kamyonlarla, hem de kentin girişinde, OSB kapısına Fazla yakın bir alana dökülüyor. Apartmanlara Fazla yakın olarak dökülen moloz yığınlarından kalkan toz bulutları ise kente yöneliyor. Karapınar Bölgesi’ndeki yeni yeni moloz toplama alanının dere kenarında oluşmasının sıhhat meselelerinin yanı sıra, mümkün bir sel felaketinde de meşakkat yaratabileceği belirtiliyor.
GAZİANTEP’İN İKİ İLÇE MERKEZİNDE TEHLİKE
Depremde en Çok ziyan gören Gaziantep’in Nurdağı ve İslahiye İlçesi’nde de yıkıntı atıkları ilçe merkezlerine 1-2 kilometre uzaklıktaki ziraî Meydan içindeki bölgelere dökülüyor. İslahiye’de eski Uğraş yüksek okulu binasının yanındaki boş alan, Nurdağı’nda ise ilçe merkezinden Gaziantep ve Kahramanmaraş yolu üzerindeki ilçeye 1 kilometre uzaklıktaki Meydan yıkıntı toplama alanı olarak kullanılıyor. Bu ilçelerde enkazlardaki atık demirler toplama alanında molozdan ayrıştırılarak kamyonlarla gri dönüşüme taşınıyor.
Yorum Yok