2023 Yılı Yatırım Programı’nın Kabulü ve Uygulanmasına Dair Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’nin tekrarlanmış sayısında yayımlandı.
Programda, merkezi Yönetim bütçesi kapsamındaki kuruluşlar, KİT’ler, özelleştirme kapsamındakiler, döner sermayeli kuruluşlar ve toplumsal Emniyet kuruluşlarının yatırım projeleri yer aldı. mahalli yönetimlerin ise sırf Hariç krediyle finanse edilen projelerine programda yer verildi.
KAMU YATIRIMLARI ÖNE ÇIKTI
2023 Yılı Yatırım Programı, 11’inci Kalkınma Planı’nda bulunan Temel siyasetler, 2023-2025 Devri Orta Vadeli Program ve 2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda öngörülen amaçlar doğrultusunda hazırlandı.
Yatırım Programı’nda 11’inci Kalkınma Planı’ndaki öncelikli bölümlere yönelik halk yatırımları öne çıktı.
Proje bazında ödenek Teklif ve tahsislerinde, devam eden projelerden en kısa müddette tamamlanabilecek projelere, yeni projelerde azami oranda seçici olunarak ekonomik ve toplumsal katkısı en yüksek ve acil hizmet gereksinimini karşılayabilecek yatırımlara öncelik verildi.
452,2 MİLYAR LİRA ÖDENEK
2023 yılında halk kurumları tarafından yürütülecek 3 bin 546 anne proje olmak üzere, 10 bin 915 projeye Yekün 454,2 milyar lira ödenek tahsis edildi.
2023 Yılı Yatırım Programı’nda halk kurumları tarafından yürütülecek projelerin Yekün meblağı yaklaşık 4,1 trilyon lira oldu. 2022’de 5 bin 86 projenin öngördüğü yatırımlar tamamlanırken 2023 Yılı Yatırım Programı’na 3 bin 607 yeni proje iç edildi. Bu projelerin 978’i Fazla yıllık, 2 bin 629’u ise Biricik yıllık proje olarak yer aldı.
Program kapsamındaki yatırımların yüzde 62,2’sinin Merkezi Yönetim Bütçesi kapsamındaki kuruluşlar, yüzde 36’sının KİT’ler ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, yüzde 1,8’inin döner sermayeli kuruluşlar ve toplumsal Emniyet kuruluşları tarafından gerçekleştirilmesi planlandı.
EN YÜKSEK Pay ULAŞTIRMA VE HABERLEŞMEYE
2023 Yılı Yatırım Programı kapsamındaki yatırım ödeneğinden en yüksek hissesi yüzde 26,8 ile ulaştırma ve haberleşme bölümü yatırımlarının aldığı görüldü. Madencilik yatırımlarının hissesi yüzde 17,4, eğitim yatırımlarının hissesi 13,5, güç yatırımlarının hissesi yüzde 9,8, tarım yatırımlarının hissesi yüzde 9,6 ve sıhhat yatırımlarının hissesi yüzde 8,6 oldu.
İmalat, turizm, konut, içme suyu ve kanalizasyon, teknolojik araştırma, Etraf üzere öteki dalların Yekün hissesi ise yüzde 14,3 olarak hesaplandı.
Merkezi Yönetim Bütçesi kapsamındaki kuruluşlardan en Çok yatırım ödeneği tahsis edilenler, 45,2 milyar lira ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, 39,4 milyar lira ile ulusal Eğitim Bakanlığı, 37,7 milyar lira ile Devlet Su İşleri genel Müdürlüğü, 37 milyar lira ile Karayolları genel Müdürlüğü, 32,7 milyar lira ile sıhhat Bakanlığı oldu.
KİT’LERDE TPAO ÖNE ÇIKTI
KİT’lerde en Çok ödenek tahsis edilen kuruluşlar ise 76,6 milyar lira ile TPAO genel Müdürlüğü, 28,3 milyar lira ile TCDD genel Müdürlüğü, 17,1 milyar lira ile TEİAŞ genel Müdürlüğü ve 14,3 milyar lira ile BOTAŞ genel Müdürlüğü olarak sıralandı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının yatırımları içinde Gayrettepe-İstanbul Yeni Havalimanı, AKM-Gar-Kızılay, Başakşehir-Kayaşehir ve Halkalı-İstanbul Yeni Havalimanı metro çizgileri üzere projelerle kent içi ulaşım ön plana çıktı.
Ulaştırma yatırımları çerçevesinde ayrıyeten Kayseri Havalimanı Terminal Binası ve Apron Üretimi ile Malatya Havalimanı Yeni Terminal Binası ve Mütemmim Tesisleri İmali projeleri için Gerekli ödenek tahsis edildi.
KARADENİZ GAZINA 55,4 MİLYAR LİRA ÖDENEK
Enerji ve madencilik kesimlerinde de 2023 yılında dikkat alımlı ödenek artışı sağlanırken projeler bazında Değerli gelişmeler kaydedilmesi bekleniyor.
Bu kapsamda, Karadeniz’de keşfedilen 710 milyar metreküplük doğalgazın birinci olarak 2023’te halkın hizmetine sunulması gayesiyle yürütülen Sakarya doğal Gaz Alanı Geliştirme Projesi’nde çalışmalara devam ediliyor. Projeye, 55,4 milyar lira ödenek tahsis edildi.
Türkiye’nin doğalgaz arz güvenliği açısından kritik kıymete sahip şimal Marmara ve Tuz Gölü doğal Gaz Depolama projelerindeki çalışmalara da yaklaşık 5,2 milyar lira ödenek ayrıldı.
ORMAN YANGINLARINA KARŞI 1,2 MİLYAR LİRA AYRILDI
Tarım bölümüne 2023’te yüzde 134 artışla Yekün 43,6 milyar lira ödenek tahsis edilirken bu kapsamda, DSİ’nin Türkiye genelinde devam eden yatırımları için 2023’te yüzde 105 artışla Yekün 37,7 milyar lira ödenek öngörüldü.
Tarımsal sulama yatırımlarına tahsis edilen 22,1 milyar liralık ödenekle yaklaşık 191 bin hektar alanın sulamaya açılması planlanıyor.
Ayrıca taşkın muhafaza projelerine de 6,5 milyar lira ödenek ayrılırken iklim değişikliği ve nüfus artışına bağlı belediye teşkilatı olan yerleşim yerlerinin artan içme suyu muhtaçlığının karşılanması için ise 4,3 milyar lira ödenek sağlandı.
Orman genel Müdürlüğüne 2023’te orman yangınlarıyla uğraş kapsamında 1,2 milyar lira ödenek verildi. Bu çerçevede 20 Ufak yangın tanker uçağı, 5 yangın söndürme uçağı ve 10 su atar genel amaç helikopter alımı çalışmaları yürütülecek.
İklim değişikliğinin ormanlar üzerindeki tesirinin en üye indirilmesi, potansiyel yangın bölgelerinde yahut yanan alanlarda karbon yutak alanlarının oluşturulması, yangına dirençli ormanların tesisine yönelik çalışmaların yürütülmesi gayesiyle yaklaşık 6,4 milyar liralık İklime Dirençli Ormancılık Projesi uygulamaya konulacak.
EĞİTİME 39,4 MİLYAR LİRA
Eğitim bölümündeki projelerin tamamlanarak uygulamaya alınabilmesi için ulusal Eğitim Bakanlığına 39,4 milyar lira ödenek ayrıldı.
Bu kapsamda, bireylerin Benlik ve kabiliyetlerinin geliştirilmesi, toplumun her bölümünün kaliteli eğitime eşit koşullarda erişmesi, 21. Yüzyıl marifetlerine sahip öğrencilerin yetiştirilmesi, Okul öncesi eğitime erişimin artırılması ve öğretmenlerin ve Okul yöneticilerinin mesleksel gelişimlerinin desteklenmesi planlanıyor.
Güvenli eğitim ortamlarının oluşması, beşeri sermayenin iktisadın gereksinimleriyle uyumlu bir formda geliştirilmesi ve dezavantajlı okulların desteklenerek eğitimin her kademesinde niteliğin artırılması için başlatılan “Ortaöğretimde 10 bin Okul Projesi”ne 4 milyar lira, Köy Ömür Merkezleri Projesi’ne ise 1 milyar lira ödenek sağlandı.
32,7 MİLYAR LİRA SIHHAT YATIRIMLARINA
Sağlık alanında fiziki altyapı, hizmete erişim ve hizmet kalitesinde sağlanan ilerlemenin daha da geliştirilmesi ve bölgesel farklılıkların azaltılması gayesiyle sıhhat Bakanlığı yatırım bütçesine, 2023 yılında 32,7 milyar lira ödenek planlandı.
Adalet hizmetleri dalında aktifliğin artırılması emeliyle 2023 yılı yatırım ödeneği yüzde 178 artışla 11,7 milyar lira olarak belirlendi.
Yatırımcı ve girişimcilere daha Çok yatırım yeri oluşturmak, üretim ve istihdamı artırmak gayesiyle Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen organize Sanayi bölgesi projeleri için yüzde 314 artışla 3,2 milyar lira, Ufak Sanayi sitesi projeleri için ise yüzde 182 artışla 1,5 milyar lira ödenek sağlandı.
Ülkenin AR-GE ve yenilik kapasitesinin artırılmasına yönelik 2023’te TÜBİTAK AR-GE dayanak programlarına ve enstitülerine yüzde 121 artışla 7,2 milyar lira ödenek tahsisi yapıldı. (AA)
Yorum Yok